BİSİKLET
TARİHİ
BİSİKLETİN
DOĞUŞU
Yazarlar ilk bisikletin, ilkel şeklinde, Çin'de görüldüğünü belirtmelerine
rağmen, ilk bisiklet çizimlerinin 1493 yılında Leonardo da Vinci ya da onun
öğrencilerinden biri tarafından yapıldığı söylenir.Bu çizimlerden
yararlanarak ilk bisikleti yapan kişi Kirkpatrick Mac Mullan' dır. 1839-1840
yılları arasında İskoçya' da yapılan bu bisiklet, halen Londra' da Science
Museum' dadır.
Mac Millan'dan önce temel modeli Fransız Sirvac' ın yaptığı sağ ve sol
ayakların itmesi ile yürüyen bisiklet oluşturur. Celerifere adını taşıyan bu
alet 1790 yılında yapılmıştır.
Drais de Senerbol' un yaptığı bisikletin daha hareketli ve daha biçimli bir
modelini geliştiren Boran Karl Von Drais' in yapımı olan 1816 modeli daha
sonraki yılların tohumlarını oluşturmuştur. 1817 yapımı 26 kiloluk Drais'in
Viyana' da sergilenen tahta bisikletini takiben 1818 yılında madeni yapıma gidilmiştir.
İngiliz Brich' in bu yapımını 1855 yılında Fransız Ernest Michaux' un
modelini izlemiştir. Pedallar ilk kez bu modelde görülmüştür. 1870 yılından
sonra daha da geliştirilen yeni yapıma Bicyole adı verilmiştir. İki çember
olarak adlandırılan bu modelde ön tekerliğin çapı 1 ile 1,5 metre arasında
değişmiştir.
Bisikletin ilk üretiminde " Michaux Company" firmasınca 200
personel ile yılda 140 bisiklet üreterek başlandı. O günkü değeri ise 450
Fransız Frangı idi.
BİSİKLET TAŞIT HALİNE GELİYOR
Yeni tip yapımların ilgi görmesi ve gerçekten faydalı olarak bulunması
ulusların yönetim kadrosunu harekete geçirmiştir. Bu yolda ilk adımı Fransa
atmıştır. Fransa Savunma Bakanlığı Bisiklet yapımını desteklemiş ve 1871' de
imal edilen bisikletler Alman harbinde kullanılmıştır.
Daha sonraki yıllarda içi boş kauçuk lastiğinin bulunması(Trufaut) İngiltere'
de eşit tekerlikli komple kadrolu, bilyalı ve milli bisikletlerin yapılmasını
ortadan katlanan portatif yapımlar (Gerard) izlemiştir.
İrlandalı Dunlop' un (John Voyd) 1888 yılında havalı plastikleri piyasaya
sürmesi bisiklet sanayiini birden bire geliştirmeye sebep olmuştur. Bu arada
belirtmek yerinde olacak, yapılan bisikletler halkın kullandığı bir vasıta
olmamıştır. Malzeme pahalılığı, büyük işçilik, bisikletlerin büyük ücretle
satılmasını öngörmüştür. Bu nedenle sadece zengin kişilerin zevk aracı haline
gelen bisiklet (1890) 500-800 Frank arasında satılıyordu. O yıllarda pahalı
olan bisiklet daha sonraki yıllarda ardı ardına açılan fabrikalar ve malzeme
bolluğu seri halde bisiklet yapımına yol açmıştır. Özellikle Fransa, Belçika,
İngiltere, İtalya ve İspanya' da kurulan bisiklet fabrikaları bu sporun
yayılmasında öncülük etmiştir.
Özellikle birinci dünya savaşında; savaşa katılan Avrupa ülkeleri, bisikleti
askeri amaçlarla orduların süratli hareketini sağlamakta kullanmışlardır.
İLK YARIŞLAR
Fransa, Hollanda, Belçika, İsviçre, İspanya ve İtalya gibi ülkelerde
gelişmeye başlayan bisiklet sanayii bu sporla uğraşanların artmasına neden
olmasının yanı sıra bisiklet sanayisinin teşviki sağlanmıştır.
Bisiklet sporunun beşiği sayılan Fransa' da ilk pedallar Tuilerie, Chams de
Mars, St. Jammes ve Daumesni' de isim yapmış yarışmacılar idi. Tespit edilen
en eski yarış 31 Mayıs 1868'de Paris Pare de St. Cloud'la 2 km'. lik bir
parkurda koşulmuştur. Yarışı Dr. Jammes Moore (İngiltere 1847-1935)
kazanmıştır. Moore daha sonra " Legion d" Honneur" ünvanı ile
ödüllendirildi.
Amatörler arasındaki ilk mukavemet yarışının birincisi ise Terront olmuştur.
Paris - Longcihamp arasında 1889 yılında düzenlenen bu yarış 3 saat 40 dakika
20 saniyelik derece elde edilerek bitirilmiştir.
1890 yılındaki 10 kilometrelik ilk sürat yarışının galibi Catteroau idi.
DİĞER TURLAR VE YARIŞLAR
Özellikle 1890 yılından itibaren bisiklet bir kitle sporu haline gelmişti.
Amatörlere mahsus pist mukavemet dünya şampiyonası 1893'te Chicago da
yapılmış, Güney Afrikalı Ment jes 2.46.12 ile birinci olmuş, iki yıl sonra
başlayan profesyonel yarışmalarda İngiliz Michael 2.24.58. lik bir derecede
ile Colongene' de şampiyonluğu almıştır.
Profesyonellere ait Yol Dünya Şampiyonası çeşitli dallarda 1927'de ilk kez
yapılmıştır. Bu tarihe kadar ayrı ayrı yapılan yol yarışları genellikle 125
Km.- 297 Km. arasında yapılmıştı. Kopenhag' daki 190 Km. lik ilk amatör yol
yarışını 1921 yılında İsveçli Skolt 6.18.17. ile kazanmıştır. 1927 yılındaki
184 Km. lik profesyonel Yol Yarışı Şampiyonluğunu ise İtalyan Binda 6.37.28.
lik derecesi ile Cologne'de kazanmıştır.
OLİMPİYATLAR
YOL
YARIŞLARI 1896'daki ilk modern olimpiyat oyunlarında organize edilen yol
yarışı, o zamanın maraton parkurunda koşulmuştu. Yarışçılar parkur etrafında
iki tur atarak toplam 87 kilometre katetmişlerdi. Bayanlar ise 1984'te ilk
olimpiyat yarışını koştu. Ve bundan 12 sene sonra, 1996 Atlanta Oyunları'nda,
zamana karşı ferdi yarışmada kategoriler arasına alındı.
TURLAR
Ulusal veya uluslararası özellik taşıyan bu yarışma türünün özelliği
yarışmanın bir yöreyi ve ya bir ülkeyi, hatta bazı büyük turlarda kıtayı
dolaşmasıdır.(Fransa turu gibi) Fransa turu dünyanın en eski, en uzun ve en
büyük turu olup Guiness rekorlar kitabında da en uzun spor olayı sıfatıyla
yer almaktadır.
Fransa Turu ilk kez 1903 yılında organize edilmiş olup 21 gün ve 4.500 Km.
yarışılmış ve o yıl turu yaklaşık 1.500.000 kişi izlemiştir.
Bugün organize edilen Fransa Bisiklet turu ise bütün Avrupa ülkelerinden
geçmekte ve milyonlarca kişi tarafından ücretsiz izlenirken, televizyon ve
radyodan naklen yayınlanmaktadır.
Fransa bisiklet turu ilk olarak 1903 yılında yapılmış ve Mourice Garin birinci
olmuştu. 1908' de başlayan Belçika Turu'nda birinciliği 1907 ve 1908 Fransa
Turu Şampiyonu Petit Breton almıştır. Bir yıl sonra batlayan italya Turu'nda
ise Max Bulla birinci olmuştu. Avrupa içinde ayrı bir özelliği olan klasik
yarışlardan Paris - Bordeaux Yarışı 1891 yılında 572 Km. üzerinden yapılmış
ve İngiliz Mills 26.34.57. ile turun galibi olmuştu.
1896 yılından itibaren Olimpiyatlarda yer alan bisiklet 1000 metre süret
yarışını Fransız Masson kazanırken sırası ile 1900 Paris, Fransız Taillandier
-1920 Ansver Peeters, 1934'de Paris Fransız Michard, 1928 Fransız Beaufrand,
1932' de Hollandalı Egmand ilk şampiyonlar olarak bisiklet tarihine geçen
isimler olmuştur.
Ülkemizde ise en büyük tur Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet turudur.
|
TAM ORGANİZASYON
BSD Ana Sponsoru ve Ana Organizatörü
İSTANBUL
Tel: 0212-2952011
Site tasarım ve yönetimi
Tam Organizasyon ltd. Şti.
|